ĐỂ THUẬT TOÁN NÀO CHI PHỐI LÒNG NGƯỜI? – Nhật ký thiêng liêng 3/9/2025
1.
Trong cuộc sống hôm nay, điều gì đang thật sự điều khiển lòng ta: chính ta hay một “thuật toán” nào đó?Chỉ cần bấm vào một sản phẩm mình thích, ví dụ một đôi giày trên trang bán hàng, thì nhiều ngày sau, đi đâu trên mạng ta cũng bị “bao vây” bởi những đôi giày tương tự. Chúng len vào trang báo, chen ngang dòng trạng thái bạn bè, thậm chí cả khi ta tìm tài liệu cho công việc. Thuật toán thật tài tình: chỉ một cú click đã đủ để theo sát ta như cái bóng.
Nguyên tắc rất đơn giản: bạn quan tâm điều gì, hệ thống sẽ ghi nhớ, phân tích, rồi không ngừng đưa điều ấy trở lại. Một tín hiệu nhỏ, nhưng có sức định hướng mạnh mẽ.
2.
Đời sống tinh thần con người cũng vậy. Ta nghĩ gì, chăm chú vào điều gì, nuôi dưỡng điều gì trong lòng, thì sớm muộn nó cũng trở thành “quảng cáo nội tâm”, lặp đi lặp lại trong trí, rồi biến thành lời nói và hành động. Chúa Giêsu đã nói:
“Vì lòng có đầy thì miệng mới nói ra” (Mt 12,34).Nhưng “lòng đầy” không đến tức thì. Nó là cả một tiến trình, như giọt nước nhỏ mãi làm đầy chum.
Người sống trong oán hận và nghi kỵ, sớm muộn sẽ để cay đắng nhuộm màu lời nói và hành động.
Ngược lại, ai kiên trì cầu nguyện, lần hạt, suy gẫm Lời Chúa, thì lòng dần được tinh luyện. Họ tập nhìn đời bằng ánh sáng Tin Mừng, thấy nơi tha nhân nhiều điều thiện đẹp; và nếu có điều chưa ổn, cũng chỉ coi như chưa trọn vẹn, chứ không tuyệt đối xấu xa.Đó là lý do các đan sĩ, các nữ tu, hay những bà mẹ đạo đức, khi sống trong thinh lặng cầu nguyện, đã để tâm hồn mình được dẫn dắt bởi một “thuật toán khác”: thuật toán của Thánh Thần. Với họ, nhịp thở và lời nguyện quyện vào nhau; chuỗi Mân Côi trở thành nhịp sống; Thánh Vịnh là tiếng lòng. Họ có thể thân thưa cùng Chúa:
“Con tưởng nhớ Chúa trên giường ngủ, suốt năm canh thầm thĩ với Ngài” (Tv 63,7).
Nhờ thế, trong mắt họ, thế giới hiện ra với nhiều ánh sáng hơn bóng tối.3.
Điều khó là: sự dữ thường “dễ thấy” hơn. Giống như trên mạng, tin giật gân, scandal, drama luôn dày đặc; trong tâm hồn cũng vậy, bóng tối của dục vọng và oán hờn dễ len vào, dễ khuấy động cảm xúc. Nếu ta cứ mải “click” vào những ý nghĩ ấy, trí sẽ liên tục gợi lại chúng, khiến ta tưởng rằng bóng tối là tất cả.Nhưng thực tại không chỉ có thế. Song song với những bản tin u ám, vẫn có vô vàn điều thiện âm thầm hiện diện: người cha hy sinh cho gia đình, bác sĩ tận tụy bên giường bệnh, bạn trẻ chia sẻ phần ăn ít ỏi của mình. Điều thiện vốn khiêm nhường, không ồn ào, nên ít lọt vào “thuật toán” của mắt ta. Thế nhưng, chính nó mới nâng đỡ sự sống. Như Tin Mừng Gioan viết:
“Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối, và bóng tối đã không diệt được ánh sáng” (Ga 1,5).Vậy nên, vấn đề không phải là bóng tối nhiều hay ít, mà là: tôi để thuật toán nào chi phối lòng mình? Nếu mải nhìn sự dữ, tôi sẽ tin rằng nó thắng thế. Nhưng nếu tập nhìn bằng ánh sáng Tin Mừng, tôi sẽ thấy điều thiện vẫn lớn hơn, vẫn bền vững hơn.
4.
Trong đời sống thiêng liêng, cũng có một “thuật toán” đặc biệt. Nếu tôi kiên trì “click” vào Tin Mừng, vào lòng Chúa, thì dần dần chính Ngài sẽ trở thành nội dung ưu tiên trong “thuật toán nội tâm” của tôi. Khi lòng tôi đầy ánh sáng từ Chúa, thì bóng tối vẫn còn đó, nhưng không thể nào bao phủ được nữa.Cuối cùng, câu hỏi quan trọng không phải là: Bóng tối có nhiều không? Mà là: Tôi đang click vào đâu? Tôi để thuật toán nào định hướng lòng mình?
Và chính trong từng chọn lựa nhỏ hằng ngày, ánh sáng hay bóng tối sẽ âm thầm định hình nên con người ta.———
Anqtus
